Апрель — чудесное время пробуждения природы и прилета птиц, половодья и лесных подснежников, тепла и расцвета. Уважаемые читатели! Давайте вместе полистаем странички районной газеты разных лет и вспомним, как в этот весенний месяц жил наш родной край.

Итак, 1946 год. На первой сессии Верховного Совета СССР был принят 5-летний план восстановления и развития народного хозяйства СССР на 1946-1950 годы. С этого времени, «натхнёныя гістарычнымі рашэннямі, мабілізаваў усе сілы і сродкі, працоўныя раёна трудавымі подзвігамі адказваюць на рашэнне Сесіі».

«Чым больш угнаенняў — тым вышэй ураджай», утверждает на страницах районки агроном Свиридович и рассказывает о пользе «торфафекальных угнаенняў — сумесі торфа і фекалія». «У 1946 годзе нашаму раёну даведзены план накаплення фекальных угнаенняў 136 тон. Акрамя павышэння ўраджайнасці, гэта таксама мае велізарнае значэнне ў справе павышэння культурнага і санітарнага становішча горада і вёсак».

«Сеяць хутка, сеяць высокаякасна!» — заклікае «Сацыялістычная Перамога». «Калгаснікі сеюць лён, распачата пасадка бульбы». В то же время, кроме сельхозработ, в районе идет подготовка к всенародным праздникам. «Раённы камітэт партыі прыняў рашэнне аб падрыхтоўцы і правядзенні 1 Мая і Дня Перамогі. Згодна рашэння, плошчы і вуліцы горада і вёсак будуць упрыгожаны лозунгамі, плакатамі і зеленню. Калектывы мастацкай самадзейнасці выступяць на сцэнах з пастаноўкамі п’ес, з песнямі, пляскамі».

«Раўняцца на маякі» призывал жителей района «Сцяг Працы». В апреле 1961-го года «Выдатным маяком, на які павінны браць раўненне ўсе птушкаводы раёна, з’яўлялася птушніца Людміла Аляксееўна Лапаткова. Птушкаферма калгаса “Рэвалюцыя”, дзе працуе Людміла, – перадавая ў раёне. За тры месяца 1961 года тав. Лапаткова атрымала больш 18000 яек».

А вот «у вёсцы Бароўка прайшоў цікавы вечар хіміі “Аб шкодзе рэлігійных забабонаў”, які падрыхтавала выкладчыца біялогіі Баркалабаўскай СШ Яўгенія Сцяпанаўна Кавалеўская з навучэнцамі. Вучань Уладзімір Ермалаеў паказаў, як пад уздзеяннем хімічных элементаў “абнаўляецца” ікона, а вучаніца Ганна Стамброўская са звычайнай піццявой вады зрабіла віно. Людзі пераконваліся, як царкоўнікі, выкарыстоўваючы хімію, дасягненні навукі ў сваіх мэтах, адурманьвалі народ, трымалі яго ў паслушэнстве».

12 апреля 1961 года произошло легендарное событие в нашей истории — состоялся первый полет человека в космос, который совершил гражданин СССР Юрий Алексеевич Гагарин. Вот как об этом писала районная газета: «Старт касмічнай шматступенчатай ракеты прайшоў паспяхова… Перыяд абарачэння карабля-спадарожніка вакол Зямлі складае 89,1 мінуты, мінімальнае ўдаленне ад паверхні Зямлі роўна 175 кіламетрам, а максімальная адлегласць складае 302 кіламетры… Вага касмічнага карабля з пілотам-касманаўтам складае 4725 кілаграмаў…»

И рядом — информация «Аб паспяховым вяртанні чалавека з першага касмічнага палёту»: «Лётчык-касманаўт маёр Гагарын паведаміў: “Прашу далажыць партыі і ўраду і асабіста Мікіце Сяргеевічу Хрушчову, што прызямленне прайшло нармальна, адчуваю сябе добра, траўмаў і ўдараў не маю”»

Сегодняшним аграриям, думается, будет интересно узнать, какие обязательства брали на себя колхозы района в 1961-м году. Например: «Атрымаць малака па 165 цэнтнераў на сто гектараў сельгасугоддзяў. Надаіць у сярэднім па раёну на кожную карову па 1900 літраў малака. Атрымаць па раёну ўраджай зернявых 9 цэнтнераў, бульбы – 110 цэнтнераў з кожнага гектара. Пабудаваць 17 кароўнікаў, 11 свінарнікаў, 9 цялятнікаў, 6 птушнікаў».

Апрель 1970-го года, на сегодняшний взгляд, начался неожиданно: в окрестностях поселка Воронино лыжники Быховщины закрыли лыжный сезон. Лучшие лыжники района — Григорий Семенов, Яков Певнев, Александр Куратов. Среди женщин — Надежда Рыженкова, Лидия Мамкова и Татьяна Нескоромная.

В Могилеве прошел День Быховского района, посвященный 100-летию со дня рождения В.И. Ленина. «Прыгожыя дзяўчаты прыпадносяць на Савецкай плошчы першаму сакратару раённага камітэта партыі Дзмітрыю Герасімавічу Комару хлеб-соль. Тут жа адбыўся ўрачысты мітынг. У дэлегацыі нашага раёна — брыгадзір калгаса “Радзіма” Фелікс Віктаравіч Галіноўскі, механізатар саўгаса “Быхаўскі” Фелікс Рыгоравіч Баранаў, лепшая даярка раёна з саўгаса “Вараніно” Антаніна Ермалаеўна Грэчкаедава, бульбавод калгаса “Беларусь” Уладзімір Антонавіч Скалуба, брыгадзір тынкоўшчыкаў Юлія Конанаўна Гарашчук і іншыя».

В этом же, 1970-м году, Быховский район стал одним из победителей социалистического соревнования за выполнение планов жилищного, культурно-бытового строительства, благоустройство и улучшение санитарного состояния городов. Району присуждено переходящее Красное знамя Совета Министров БССР и Белорусского республиканского совета профсоюзов с выдачей премии в размере 3 тысяч рублей!

А коммунистический субботник 11 апреля стал самым массовым в истории района. Судите сами: в нем приняли участие больше 21 тысячи человек, в том числе на Быховском консервно-овощесушильном комбинате — 598 человек, в совхозе “Воронино” — 782. Это был настоящий праздник коллективного радостного труда.

1983 год вновь отмечен радостным событием. Могилевский обком КПБ и областной Совет народных депутатов наградили Быховский район Почетной грамотой за лучшую организацию военно-патриотического воспитания, оборонно-массовой, учебной и спортивной работы среди городов и районов области!

В областную Книгу Почета победителей социалистического соревнования и новаторов производства занесены: Автобаза №6, торфобрикетный завод “Днепровский”, консервно-овощесушильный завод, колхозы “18 партсъезд” и “Революция”, Вера Артемовна Малахова (доярка племзавода “Воронино”), Мария Апанасовна Савчина (оператор совхоза “Грудиновский”), Иван Константинович Поздняков (звеньевой колхоза “Революция”), Евгений Алексеевич Сорокин (бригадир ПМК №19), Владимир Романович Шаповалов (звеньевой совхоза им. Смолячкова). Быховчане всегда прославляли своим трудом наш район!

«2 красавіка 1996 года ў Маскве паміж Беларуссю і Расіяй падпісаны Дагавор аб утварэнні супольніцтва суверэнных рэспублік. Падпісанне Дагавора выклікала шмат добрых водгукаў ад жыхароў Быхаўшчыны».

А недалеко от деревни Ямное разводили… оленей. Вот что об этом писала районная газета: «Прывезлі аленяў рабочыя ДРБУ-196 з Хоцімскага раёна і размясцілі ў лясным масіве на 4-х гектарах сваёй падсобнай гаспадаркі. Якую выгаду займее ад аленяў ДРБУ-196? “Прыстасуем іх да нашых умоў – будзе мяса, футра, а галоўнае – пасля скідання рагоў зрэжам панты, якія цэняцца вельмі дорага”, – расказаў загадчык падсобнай гаспадаркі Мікалай Манько. Таксама рабочыя адкормліваюць 35 бычкоў вагой ад 100 да 200 кілаграмаў кожны. А цераз дарогу ад загарадзі прадпрыемства будуе двухгектарную сажалку, якую плануе запоўніць малькамі карпа і карася. А побач вырасце сад на некалькіх гектарах, дзе аднойчы сярод зялёнага лесу зацвітуць яблыні і грушы».

2012-й год запомнился быховчанам важнейшим визитом: Быховщину посетил Президент Беларуси Александр Лукашенко. «Кіраўнік дзяржавы завітаў на кансервава-агароднінасушыльны завод. Аляксандр Лукашэнка меў гутарку з быхаўчанамі, прыйшоўшымі на сустрэчу. Ён адразу сказаў, што яму падабаецца наш горад, што агульнымі намаганнямі адрадзілі гэты прыгожы куток беларускай зямлі, але многае яшчэ трэба зрабіць па далейшаму добраўпарадкаванню. Кіраўніку дзяржавы задалі пытанне, ці можа Быхаў стаць горадам-спадарожнікам Магілёва? На яго Аляксандр Лукашэнка адказаў, што так рабіць немэтазгодна, паколькі ў адрозненне ад Мінска наш горад не перанаселены. А вось прапанову па далейшаму будаўніцтву прадпрыемства, дзе вырошчваліся б каштоўныя пароды рыбы, Аляксандр Рыгоравіч падтрымаў».

В апреле 2019-го года из быховской земли подняли фрагменты советского танка времен Великой Отечественной войны. А в детской школе искусств состоялся первый открытый районный конкурс вокального искусства «ЛяЛяФа».

Год 2020-й. Апрель начался со значимого события. Накануне Дня Конституции паспорт из рук Президента страны получил ученик гимназии Дмитрий Иванов, который пообещал Александру Лукашенко передать свежий номер гимназической газеты «Гонг». И вот издание с подписью Президента вернулось в гимназию. «Будьте всегда честны и справедливы», – пожелал Александр Лукашенко ребятам, а передал газету в гимназию председатель Могоблисполкома Леонид Заяц, пожелав им быть настоящими гражданами и патриотами своего государства.

А «раённы гісторыка-краязнаўчы музей прадставіў сваім наведвальнікам незвычайную, першую віртуальную этнаграфічную выставу «Ад прадзедаў спакон вякоў…», прысвечаную Году малой радзімы».

(Продолжение следует.)