15 ліпеня спаўняецца 145 год з дня нараджэння знакамітай беларускай паэткі Алаізы Пашкевіч (Цёткі), якая нарадзілася ў в. Пешчына, непадалёк ад Ліды (цяпер Шчучынскі раён Гродзенскай вобласці), у дробнай шляхецкай сям’і.

Цётка – прадстаўніца кагорты пачынальнікаў сучаснай беларускай літаратуры, палымяная рэвалюцыянерка, змагарка за адраджэнне роднага слова. Яна, вялікая дачка беларускага народа, была такой і па жыцці – простай, зычлівай, вельмі сваёй.

Літаратурная спадчына Цёткі–паэзія, проза, публіцыстыка – сведчыць аб ёй як асобе яркаталенавітай, надзвычай эмацыянальнай, захопленай справай нацыянальнага адраджэння. Першыя друкаваныя творы яе з’явіліся ў выданнях “Круга беларускай народнай прасветы і культуры” ў Пецярбурзе. Гэта верш “Мужык не змяніўся”, надрукаваны ў “Каляднай пісанцы” (1903), а таксама вершы “Нямаш, але будзе” і “Музыкант беларускі”, надрукаваныя ў “Велікоднай пісанцы” (1904).

А.С. Пашкевіч удзельнічала ў выданні газеты “Наша доля”, выдавала для дзяцей і моладзі часопіс “Лучынка”, які павінен быў “свяціць братам і сёстрам у вёсцы беларускай”, арганізоўвала тайныя і легальныя беларускія школы ў Вільні і Лідзе. Гэта яна, Цётка, выступала ў друку са сваімі творамі раней за Янку Купалу і Якуба Коласа. І хоць яе літаратурная дзейнасць абмежавана ўсяго пятнаццаццю гадамі, але паэтычная спадчына пясняркі з трох кніг – “Скрыпка беларуская”, “Хрэст на свабоду” і “Вершы” – з’яўляецца сапраўдным духоўным скарбам нашага народа.

З нагоды 145-годдзя славутай паэткі ў бібліятэках раёна будуць арганізаваны выставы, кніжныя паліцы, пройдуць літаратурныя гадзіны “Кветка беларускай паэзіі” у бібліятэцы мікрараёна Колас, “Першая паэтка Беларусі” у Навабыхаўскай сельскай бібліятэцы, “Жыццё крылатае, як песня” у Чарнаборскай сельскай бібліятэцы, агляд творчасці “Паэтэса долі народнай” у Няражскай сельскай бібліятэцы, вечар-партрэт “Думаць усюды аб народзе, родны край усюды сніць” у Вараніноўскай сельскай бібліятэцы, гадзіна паэзіі “Паэзія жыццёвых дарог” у Чырвонабеларускай сельскай бібліятэцы і інш.

Алена Фядотава,

бібліятэкар цэнтральнай раённай бібліятэкі.