Навукова-практычная канферэнцыя “Быхаўскія краязнаўчыя чытанні-VIII” ўпершыню набыла міжнародны статус

Навукова-практычная канферэнцыя “Быхаўскія краязнаўчыя чытанні-VIII” ўпершыню набыла міжнародны статус

 

Навукова-практычная канферэнцыя “Быхаўскія краязнаўчыя чытанні-VIII” упершыню набыла міжнародны статус. У раённым гісторыка-краязнаўчым музеі сабраліся краязнаўцы Быхаўшчыны і Магілёваа таксама ваенны гісторык і пошукавік з Масквы Канстанцін Стральбіцкі. Некалі яго продкі жылі ў нашым горадзе.

На мерапрыемстве выступілі дырэктар музея Сяргей Жыжыян, навуковы супрацоўнік музея гісторыі Магілёва Пётр Хаванскі, настаўнік гісторыі Следзюкоўскага ВПК Адгур Будніцкі, пошукавік групы “Быхаўскі рубеж” Анатоль Даронін, ганаровы грамадзянін Быхаўскага раёна Мікола Леўчанка і некаторыя іншыя краязнаўцы.

Цікава расказаў пра апрацоўку шкла ў Быхаве ў XVII –XVIII стагоддзях магістар гістарычных навук Раман Галынскі, які адзначыў, што шкляныя вырабы з археалагічных калекцый нашага горада падзяляюцца на дзве катэгорыі – ваконныя шыбіны і тарна-сталовы посуд, шкляныя асколкі, прызначэнне якіх пакуль нявызначана.

У асноўным шкло было даволі празрыстым, зялёнага, жоўтага, карычневага і блакітнага колераў з паветранымі бурбалкамі ў сценках. Візуальна, як бурбалкі, так і няроўнасці сценак і частковая ассіметрыя саміх вырабаў добра прасочваюцца і зараз.

Ваконныя шыбіны былі круглыя і не мелі ідэальна плоскіх паверхняў. Краі іх часам завальцоўваліся. Такія шыбкі ўстаўляліся ў свінцовы ваконны пераплёт.

З канца XVII стагоддзя выраблялі бутэлькі круглага сячэння з донцамі, глыбока заходзячымі ў корпус пузатага начыння. Гэтыя вырабы называлі бутлямі.

Шкляніцы ўпрыгожваліся ажурнай каймой па донцу і жгутамі ў выглядзе раслін і змей. Келіхі нагадваюць сучасны посуд. У асноўнай сваёй масе яны маюць трохкутнікавае сячэнне самога начыння, усталяванага на высокую ножку, але ёсць экземпляры і з кароткімі ножкамі. Увесь згаданы посуд мае на дне рэшткі понціі – сведчанне свабоднага фармавання вырабу.

Сярод матэрыялаў прысутнічае бутэлькавы “медальён” (кляймо) з выявай герба роду Сапегаў — “Ліс”. Гэтая знаходка ўскосна пацвярджае магчымасць мясцовага вырабу шкляной тары.

Гуты (майстэрні па выплаўцы шкла і першаснай апрацоўкі балотнай руды) хутчэй за ўсё знаходзіліся на тэрыторыі сучаснай Ліпскай грывы, на якой магла размяшчацца Лявонаўская слабада. У 1630-м годзе і крыху пазней на левым беразе Дняпра была закладзена новая для Быхава слабада – Лявонаўская. Яе жыхароў вызвалілі ад падаткаў і павіннасцяў ажно на 14 год.

Згаданая грыва – пясчаныя дзюны — ўзвышалася над поймай ракі. Месца размяшчэння слабады на Ліпскай грыве можа быць звязана з наяўнасцю тут неабходнай сыравіны для вырабу шкла: пясок, драўніна і вугаль.

У пісьмовых крыніцах не згадваюцца гуты непасрэдна ў Быхаве. Між тым, ёсць згадкі рамеснікаў, якія ў той час займаліся апрацоўкаю шкла. Так, у 1627-1628 гадах у замку працавалі менавіта такія рамеснікі, а само шкло прывозілі з Караляўца.

Акрамя таго, у інвентарах быхаўскага замка згадваюцца шкляныя гранаты, але там не гаворыцца пра іх паходжанне. Застаецца таксама адкрытым пытаннем выраб менавіта такой катэгорыі зброі.

Сяргей ЛЕЎЧАНКА.

Последние новости

ГЛАВНЫЕ НОВОСТИ

Как белорусы будут работать и отдыхать в мае 2024

28 марта 2024
ОБРАЗОВАНИЕ

В Минобразования рассказали, введут ли обязательную отработку для платников

28 марта 2024
КАЛЕЙДОСКОП

В Беларуси запретили продажу стирального порошка Ariel и капсул Tide

28 марта 2024
ГЛАВНОЕ

В Беларуси на 1 января 2024 года проживало около 9,15 млн человек

28 марта 2024
НА СТРАЖЕ ЗАКОНА

29 марта – прямая телефонная линия с начальником 11 управления ГУБОПиК МВД

28 марта 2024
ЭКОНОМИКА

Дни Могилевской области пройдут с 29 марта по 22 апреля на ВДНХ в Москве

28 марта 2024
В МИРЕ

Напавшие на “Крокус Сити Холл” были под воздействием наркотических веществ

28 марта 2024
ГЛАВНЫЕ НОВОСТИ

Карпенко рассказал, как идет формирование ВНС

28 марта 2024
АКТУАЛЬНО

Прямая линия замначальника Могилевского областного управления МЧС Владимира Гореликова пройдет 30 марта

28 марта 2024
АКТУАЛЬНО

Бесплатную консультацию нотариуса можно будет получить 2 апреля

28 марта 2024

Архивы

Рекомендуем

ГЛАВНЫЕ НОВОСТИ

Быховские правоохранители в течение суток раскрыли уголовное преступление

25 марта 2024
ВАШЕ ЗДОРОВЬЕ

Как в условиях модернизации Быховской ЦРБ оказывается медицинская помощь жителям района

25 марта 2024
ГЛАВНЫЕ НОВОСТИ

В Быхове чествовали лучших работников коммунальной сферы

21 марта 2024
ГЛАВНЫЕ НОВОСТИ

В Быховском районе горела баня

26 марта 2024
ГЛАВНЫЕ НОВОСТИ

На Быховщине состоялось очередное заседание комиссии по содействию занятости населения райисполкома

20 марта 2024
КУЛЬТУРА

Быхаўчан запрашаюць на тыдзень традыцыйнага мастацтва

21 марта 2024
ГЛАВНОЕ

Сергей Антонов, известный быховчанам своими писаниной и видосиками на экстремистских каналах, подался в бега

20 марта 2024
ВАШЕ ЗДОРОВЬЕ

О мерах предосторожности в паводковый период

15 марта 2024