Печань — асноўны фільтр нашага арганізма, які прымае на сябе ўвесь паток рэчываў, што паступаюць у яе з кішэчніка. Сярод іх, акрамя карысных і неабходных, сустракаюцца шкодныя, таксічныя, а часам і небяспечныя злучэнні: спірты, лекі, кансерванты, цяжкія металы і інш. Печань абясшкоджвае іх і вяртае ў кішэчнік разам з жоўцю. Абясшкоджванне гэтае падобна на складаны вытворчы працэс на хімічным камбінаце, дзе з зыходных прадуктаў атрымліваюць іншыя рэчывы з іншымі ўласцівасцямі.

Калі ж печань працуе дрэнна, то ў яе клетках назапашваецца мноства ядаў і таксінаў. Зашлакаваныя клеткі печані страчваюць свае функцыі і на першым этапе запаўняюцца тлушчам. Гэты стан называецца тлушчавым гепатозом. Цяпер астатнія клеткі вымушаныя працаваць за сябе і за клеткі, якія перарадзіліся. Не спраўляючыся з нагрузкай, яны прапускаюць таксіны і шлакі ў кроў. Гэта вядзе да развіцця захворванняў. Як жа захаваць печань здаровай?

Крок 1. Харчуйцеся правільна

Збалансаванае харчаванне садзейнічае не толькі прадухіленню захворванняў печані, але і аднаўленню яе пашкоджаных клетак.

- Ешце больш прадуктаў, якія змяшчаюць клятчатку: свежую агародніну і садавіну, хлеб з мукі грубага памолу, крупы.

– У вашай дыеце не павінна быць больш бялку, чым можа засвоіць печань. Каб вызначыць сутачную дозу бялку ў грамах, памножце сваю вагу ў кілаграмах на 0,8. Скажам, чалавеку вагой 65 кг патрабуецца 52 г бялку ў дзень (такая колькасць бялку змяшчаецца, напрыклад, у 150 г соі або ў 300 г курынай грудкі, або ў 180 г цвёрдага сыру). Аддавайце перавагу расліннаму і малочнаму бялку, а не мясному.

– Лішнія калорыі могуць выклікаць атлусценне печані. Таму скараціце прыём тлушчаў да 30% ад сутачнай нормы калорый. Найлепшая крыніца карысных тлушчаў — алеі, арэхі, нятлустая рыба, авакада.

Крок 2. Падтрымлівайце аптымальную вагу

Пазбягайце экстрэмальных дыет — гэта сур’ёзная нагрузка на печань. Аптымальны тэмп для пахудзення — 0,5 кг у тыдзень.

- Перад дыетай спытайце ў доктара, ці трэба вам паралельна абараняць печань спецыяльнымі прэпаратамі (гепатапратэктарамі).

– Піце да 2 л вадкасці ў дзень. Гэта забяспечвае нармальную працу печані.

- Прысвячайце па 30 хвілін у дзень фізічным нагрузкам.

Крок 3. Абмяжуйце ўжыванне алкаголю

Печань — адзін з тых органаў, які пакутуе ад алкаголю ў першую чаргу.

–  Абмяркуйце з доктарам, якая менавіта колькасць алкаголю дапушчальная менавіта для вас. Кожнае перавышэнне гэтай дозы небяспечнае пашкоджаннем клетак печані.

– Кожныя два месяцы давайце вашай печані двухтыднёвую перадышку. Выключыце нават келіх віна за вячэрай. У вашай печані з’явіцца шанц аднавіцца і ўтварыць новыя клеткі.

Крок 4. Будзьце асцярожнымі з медыкаментамі

Няправільны прыём лекаў, харчовых дабавак і траў можа траўмаваць печань.

- Абмяркоўвайце з урачом сумяшчальнасць медыкаментозных прэпаратаў і народных сродкаў.

– Некаторыя лекі, напрыклад, антыбіётыкі, ніколі не павінны ўжывацца разам з алкаголем. Гэта двайны ўдар па печані.

– Пасля лячэння некаторымі прэпаратамі вашай печані можа спатрэбіцца аднаўленне. Для гэтага вам могуць прызначыць гепатапратэктары.

Крок 5. Пазбягайце таксічных рэчываў

Інсектыцыды, растваральнікі, аэразолі, хімікаты вельмі небяспечныя для вашай печані. Яны выдзяляюць хімічныя рэчывы, якія трапляюць у нашу кроў, а адтуль — у печань, дзе абясшкоджваюцца. Чым вышэйшая канцэнтрацыя таксічных рэчываў, тым цяжэй печані спраўляцца са сваёй работай.

- Перад тым, як карыстацца якой-небудзь бытавой хіміяй, адчыніце фортачку і надзеньце медыцынскую маску.

- Пазбягайце накураных памяшканняў. Цыгарэтны дым — таксама таксін, які нашай печані даводзіцца абясшкоджваць.

Вольга КУЛІНКОВІЧ, Звязда